Με φόντο τις πολυπληθείς, αλλά ανύπαρκτες για τα αστικά media, παγκόσμιες αντιδράσεις των κινημάτων για τα όσα συνεπάγεται για την ζωή μας η συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και ΗΠΑ (TTIP), μια διαφωνία με… πρωταγωνίστριες την φέτα και την σαμπάνια κατόρθωσε να οδηγήσει αδιέξοδο τις συζητήσεις των δύο πλευρών.
Πιο συγκεκριμένα, οι αρχές των ΗΠΑ αδιαφορούν για τις ανησυχίες των Ευρωπαίων αναφορικά με την Προστασία Ονομασίας Προέλευσης για προϊόντα όπως η φέτα και σαμπάνια και αυτό προκαλεί προβληματισμό αλλά και βραδύτητα στις συνομιλίες.
Σε άρθρο του το Politico εξηγεί ότι αν και η Ουάσινγκτον αναγνωρίζει την ανάγκη για την προστασία ορισμένων προϊόντων, κάτι τέτοιο πρέπει να γίνει μέσω την κατοχύρωση εταιρικών trademarks. Επίσης οι ΗΠΑ δεν θεωρούν ότι η φέτα αξίζει τέτοια προστασία, αφού ήδη χρησιμοποιείται ως generic όρος για μεγάλη γκάμα τυριών.
Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε στο Politico ότι αν και τα εξαγώγιμα τρόφιμα από την ΕΕ τα πάνε περίφημα στην αγορά των ΗΠΑ, όπου δεν υπάρχουν γεωγραφικοί περιορισμοί, δεν ισχύει και το αντίθετο. «Πουλάμε λιγότερο τυρί στην ΕΕ από ότι στο Τρινιντάντ και Τομπάγκο, το ευρωπαϊκό σύστημα δεν μας επιτρέπει να εξάγουμε».
Ο πρόεδρος της ομοσπονδίας γαλακτοπαραγωγών των ΗΠΑ Τζιμ Μάλχερν θεωρεί ότι ο προστατευτισμός των Ευρωπαίων πάει αντίθετα ως προς μια συμφωνία ελευθέρου εμπορίου. Σύμφωνα με τον Μάλχερν αν επικρατήσει η Ευρωπαϊκή αντίληψη γεωγραφικών περιορισμών, πολλές αμερικανικές επιχειρήσεις δεν θα μπορούν πια να παράγουν τα προϊόντα τους, με σοβαρές επιπτώσεις στην γεωργία.
Αντίστοιχα επιχειρήματα όμως προβάλουν και οι Ευρωπαίοι, με τον Γάλλο Πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ να δηλώνει ανοιχτά την προηγούμενη εβδομάδα ότι δεν θα αποδεχτεί μια συμφωνία που υπονομεύει την αγροτική παραγωγή της χώρας του. Άλλωστε από 2006 υπάρχει συμφωνία ΗΠΑ-ΕΕ για την προστασία ονομασίας 17 κρασιών όπως η σαμπάνια.
Κατά τον Ράινχαρντ Κουίκ του Πανεπιστημίου του Σααρμπρύκεν η διαμάχη δεν έχει να κάνει μόνο με οικονομικά συμφέροντα, αλλά και διαφορετικές πολιτιστικές αντιλήψεις αφού «οι Αμερικάνοι πιστεύουν ότι εφόσον η αυθεντική γαλλική σαμπάνια είναι η καλύτερη, τότε οι καταναλωτές πρέπει να έχουν την ελευθερία επιλογής».
Για τους Ευρωπαίους όμως είναι αδιανόητο να μην συμπεριληφθούν προβλέψεις για την προστασία της ονομασίας προϊόντων όπως η φέτα και η σαμπάνια. Ο Ρουμάνος ευρωβουλευτής Σόριν Μόισα εξήγησε όχι χωρίς την ονομασία προέλευσης δεν θα είχε νόημα μια τέτοια συμφωνία.
Σε αντίστοιχες συμφωνίες με τον Καναδά και το Βιετνάμ, η Ευρώπη κατάφερε να διατηρήσει την προστασία ονομασίας σε 145 και 169 προϊόντα αντίστοιχα, οπότε «εφόσον μπορούν οι Καναδοί να κάνουν συμβιβασμούς, μπορούν και οι ΗΠΑ» θεωρεί ο Γερμανός ευρωβουλευτής Ντάνιελ Κάσπαρυ.
Ο Κουίκ πάντως θεωρεί ότι το αδιέξοδο θα ξεπεραστεί όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση κάνει μια καλύτερη αντιπρόταση στις ΗΠΑ, η οποία θέλει μεγαλύτερη πρόσβαση και διείσδυση στην Ευρωπαϊκή αγορά. Μέχρι τότε όμως, με διακριτές ‘κόκκινες γραμμές’ υπάρχει λίγο περιθώριο συμβιβασμού.
Έμμη Πανούση, δημοσιογράφος – γεν. γραμματέας της Πανελλήνιας Ένωσης Καταναλωτών «ΒΙΟΖΩ».